W ubiegłym roku w Jasnej na Słowacji Ośrodek Prewencji Lawinowej Horskiej Záchrannej Služby (SLP HZS) zorganizował niezależny test detektorów lawinowych. Pełne wyniki dostępne są już w języku polskim.
Partnerami Testu była Horska Služba z Republiki Czeskiej, Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe z Polski, przewodnicy wysokogórscy organizacji UIAGM ze Słowacji i Czech oraz Fundacja im. Anny Pasek z Polski. Przy testowaniu detektorów pracownikom SLP HZS pomagali ratownicy ośrodków HZS z Niżnych Tatr i Tatr Zachodnich.
Detektor lawinowy stanowi niezbędny element wyposażenia wszystkich wyruszających w wysokie góry w warunkach zimowych. W wyniku rozwoju technologii cyfrowych na rynek trafiają coraz nowsze modele tych urządzeń. Ich oferta jest bardzo duża i często padają pytania od potencjalnych użytkowników: jak wybrać najlepsze urządzenie, co w praktyce znaczą poszczególne parametry techniczne i na ile wpływają one na poprawę jakości działania detektora.
Celem Testu było sprawdzenie rzeczywistego zasięgu, dokładności i funkcjonalności detektorów lawinowych dostępnych na słowackim, czeskim i polskim rynku.
[video:http://www.youtube.com/watch?v=7xfZM0FAeDA]Do oceny tych parametrów użyto metodologii i kryteriów opracowanych przez Komisję Bezpieczeństwa Niemieckiego Towarzystwa Alpejskiego (DAV Sicherheitsforschung) oraz zaleceń Międzynarodowej Komisji Ratownictwa Górskiego (IKAR-CISA) dla poszukiwań z wykorzystaniem detektorów lawinowych.
Poszczególne metody testowania symulowały odpowiadające im fazy poszukiwania zasypanych w rzeczywistych wypadkach lawinowych. Dodatkowym celem Testu było sprawdzenie wpływu urządzeń elektronicznych, krótkofalówek i telefonów komórkowych, na poziom i jakość wysyłania sygnału przez detektory lawinowe.
Do celów testu udało uzyskano 150 egzemplarzy detektorów lawinowych od pięciu producentów; w sumie dysponowano 14 typami (modelami) urządzeń, przedstawionymi poniżej w porządku alfabetycznym:
- Arva 3 Axes
- Arva Evo 3
- bca Tracker 2
- bca Tracker DTS
- Mammut Barryvox VS 68
- Mammut Barryvox Pulse
- Mammut Barryvox Opto 3000
- Ortovox 3+
- Ortovox F1
- Ortovox Patroller
- Ortovox S1
- Pieps DSP v 5.0
- Pieps DSP v 6.2
- Pieps Freeride
Z wyjątkiem urządzeń Arva 3 Axes, Pieps DSP v 6.2 i Pieps Freeride do dyspozycji było 10 lub więcej egzemplarzy z każdego typu. Z racji ograniczeń czasowych nie byliśmy w stanie przetestować wszystkich 150 urządzeń, dlatego z każdego typu wybraliśmy losowo pięć egzemplarzy. Wyjątkiem były detektory Arva 3 Axes i Pieps DSP v 6.2 (testowano po dwa egzemplarze) i Pieps Freeride (trzy egzemplarze). W sumie zrobiono około 3500 pomiarów.
Wnioski z raportu:
Celem Testu nie było znalezienie najlepszego i najgorszego detektora lawinowego, ale ustalenie rzeczywistych parametrów urządzeń dostępnych na słowackim, czeskim i polskim rynku. Dlatego wszystkie wyniki Testu zostały podane w kolejności alfabetycznej albo w kolejności wykonywania pomiarów. Na podstawie podanych parametrów każdy musi stworzyć własny ranking.
Pomiary wykonane podczas Testu w pierwszym rzędzie potwierdziły różnice pomiędzy parametrami zasięgu podawanymi przez producentów a realnymi wartościami osiąganymi w terenie. Różnice rzędu 30-45% są znaczące i mogą wprowadzać w błąd użytkowników. Podobnie wartości podawane na wyświetlaczach urządzeń trzeba traktować z rezerwą i skupić się raczej na ocenie, czy odległość od zasypanego rośnie, czy maleje.
Bardziej niepokojącym wnioskiem jest fakt, iż wiele urządzeń w mniej dogodnych położeniach anten nie spełnia zaleceń SLF, a ich użytkownicy powinni pamiętać o zmniejszeniu szerokości pasa szukania w pierwszej fazie poszukiwania zasypanego – szerokość ta musi być mniejsza niż zmierzony zasięg urządzenia w najbardziej niedogodnym położeniu anten. Niestety zmniejszenie tego pasa może spowodować przedłużenie poszukiwań i w efekcie zmniejszenie szans zasypanych na przeżycie.
Nasze pomiary wpływu krótkofalówki na nadawanie sygnału przez detektor stwierdziły tylko w niektórych urządzeniach wzrost podawanej odległości o 9–16 %. Natomiast kierunek poszukiwań nie uległ zmianie w żadnym z pomiarów.
W urządzeniach z magnetycznym załączaniem i przełączaniem trybów pracy stwierdzono przerywanie nadawania albo wystąpienie niezidentyfikowanego błędu systemu przy bezpośrednim kontakcie z krótkofalówką albo smartphonem. Z tego powodu konieczne jest zachowanie bezpiecznej odległości pomiędzy tymi urządzeniami i noszenie krótkofalówki i smartphonu w taki sposób, aby w razie wypadku i zasypania nie mogło dojść do ich bezpośredniego kontaktu.
Pełen raport w trzech wersjach językowych dostępny jest na stronie Fundacji im. Anny Pasek:
- Polska wersja językowa [PDF] 19,1 M
- Angielska wersja językowa [PDF] 17,8 M
- Słowacka wersja językowa [PDF] 19,0 M
***
Raport z Testu detektorów lawinowych opracowali pracownicy Ośrodka Prewencji Lawinowej Horskiej Záchrannej Služby (SLP HZS): Marek Biskupič, Filip Kyzek, Milan Lizuch, Jozef Richnavský, Igor Žiak
Polska wersja raportu: Fundacja im. Anny Pasek
Tłumaczenie: Tomasz Nodzyński. Konsultacja merytoryczna: Tomasz Nodzyński, Paweł Chrustek
Korekta: Paulina Kołodziejska
Redakcja techniczna: Adrian Zelga
Źródło: Fundacja im. Anny Pasek
KOMENTARZE